Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Kwilczu

początek XX wieku


Fotografia uczniów i nauczycieli szkoły w Kwilczu w 1910 r.


1901 – w związku z wzrostem liczby dzieci uczęszczających do szkoły w Kwilczu (powiększyła się z ok. 100 w połowie XIX wieku, do ponad 200 pod koniec wieku i nadal rosła) władze pruskie rozpoczęły budowę drugiej szkoły w Kwilczu (obok parku w Rozbitku) na gruntach zakupionych od Hektora hr. Kwileckiego

1902 – oddano do użytku drugą szkołę w Kwilczu (przy szosie obok parku w Rozbitku), do której uczęszczało 112 dzieci z obszaru dworskiego i Rozbitka, a do starej szkoły w Kwilczu chodziło 178 dzieci z terenu gminy Kwilcz, Orzeszkowa, Nowego Młyna, Młyna Kwileckiego i Upartowa

1918 – w ostatnim roku Wielkiej Wojny w kwileckiej szkole funkcjonowały trzy klasy: pierwsza licząca 50 uczniów, druga – 62 i trzecia – 60 (łącznie 172 dzieci), zajęcia prowadzono nieregularnie, uczniowie nie posiadali podręczników, wszystkie klasy czytały elementarz

06.01.1919 – kwilecka drużyna powstańcza oswobodziła Kwilcz

07.02.1919 – dekret o obowiązku szkolnym (wprowadzał siedmioletni obowiązek szkolny dla dzieci od 7 do 14 lat oraz ustalał obowiązek gmin w zakresie zakładania i utrzymywania powszechnych szkół publicznych) i dekret o kształceniu nauczycieli szkół powszechnych (przewidywał tworzenie pięcioletnich seminariów nauczycielskich, opartych na siedmioletniej szkole powszechnej)

maj 1919 – w Kwilczu zostało zakwaterowane Wojsko Polskie (do stycznia 1920 r.)

01.10.1919 – nauczyciel Paweł Jurasch opuścił szkołę w Kwilczu i objął posadę w Mnichach, a Regencja w Poznaniu powierzyła posadę „pierwszego” nauczyciela czyli kierownika Publicznej Szkoły Powszechnej w Kwilczu Leonowi Gierszewskiemu (1879-1945)

 

Leon Gierszewski z rodziną w 1917 r.

 

21.10.1919 – oficjalne wprowadzenie do szkoły w Kwilczu nauczyciela Leona Gierszewskiego przez inspektora szkolnego pana Chrzana przy udziale Dozoru Szkolnego w składzie: Hoffmann, Tschierch, Gomułka i Beil

23.10.1919 – rozpoczęto naukę po polsku w szkole w Kwilczu w trzech klasach, mimo złego stanu technicznego budynku: dziurawy dach, podłogi częściowo zgnite i spróchniałe, pozdzierane ze ścian tapety, niedomykające się okna i drzwi, zniszczone wyposażenie, podarte mapy i książki, połamane ławki, a nawet częściowo spalone, popękane piece kaflowe, brak 11 szyb w oknach sali lekcyjnej

31.10.1919 – po tygodniu nauki ze względu na gwałtowny atak zimy i duży mróz, zajęcia lekcyjne zostały zawieszone

12.11.1919 – Leon Gierszewski mianowany przez starostę międzychodzkiego Edmunda Braciszewskiego na funkcję urzędnika stanu cywilnego w Kwilczu

15.11.1919 żołnierze stacjonujący w budynku szkoły, którzy zajmowali jedną salę i pokój nauczyciela, przenieśli się do Międzychodu

 

Budynek drugiej szkoły w Kwilczu pod Rozbitkiem. Zdjęcie wykonane w 2005 r.