11 marca 2021 09:27 | Aktualności
Publikacje o Łukaszu Cieplińskim
Pierwszą próbą całościowego ujęcia postaci była wspomnieniowa książka z 1991 r. pt. „Wierny przysiędze. O Łukaszu Cieplińskim „Pługu” komendancie IV Komendy Głównej WiN”, autorstwa hydrobiologa i historyka nauk przyrodniczych Gabriela Brzęka, emerytowanego profesora Akademii Rolniczej w Lublinie, który w czasie okupacji działał pod pseudonimem „Dewajtis” i był bliskim współpracownikiem Cieplińskiego oraz jego adiutantem w Armii Krajowej.
Na szczególną uwagę zasługuje książka dr Elżbiety Jakimek-Zapart z krakowskiego IPN pt. „Sny wstaną… Grypsy Łukasza Cieplińskiego z celi śmierci”, wydana w Warszawie w 2020 r. To nowa, uzupełniona wersja publikacji pt. „Nie mogłem inaczej żyć… Grypsy Łukasza Cieplińskiego z celi śmierci”, wydanej w Krakowie w 2007 r. W tym samym roku nakładem rzeszowskiego oddziału IPN ukazał się pierwszy komiks historyczny pt. „Wbrew nadziei. Opowieść o Łukaszu Cieplińskim ps. Pług”. Autorem scenariusza był Wojciech Birek, rysunki wykonał Grzegorz Pudłowski, a za stronę historyczną odpowiadali: dr Zbigniew K. Wójcik, Bogusław Kleszczyński i Mirosław Surdej. Natomiast w 2013 r. w ramach serii IPN „Patroni naszych ulic”, została wydana broszura pt. „Pułkownik Łukasz Ciepliński (1913-1951)” oraz publikacja pt. „W hołdzie. Pułkownikowi Łukaszowi Cieplińskiemu. Członkom IV Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Żołnierzom Wyklętym”, wydana z okazji odsłonięcia okazałego pomnika członków IV Komendy WiN w Rzeszowie. W 2015 r. w Warszawie opublikowano książkę ks. Józefa Romana Maja, polonisty z wykształcenia, zatytułowaną „Polska zwycięży. Rzecz o Łukaszu Cieplińskim”, w której autor używa swobodnej narracji literackiej, aby opisać życie tytułowego bohatera. W marcu 2018 r. ukazał się 9 numer ogólnopolskiego kwartalnika „Wyklęci”, poświęcony Łukaszowi Cieplińskiemu, w którym kilku autorów, na ponad 120 stronach, przedstawia różne aspekty życia i działalności „Pługa” oraz formy upamiętnienia jego postaci. Niestety nie ma jeszcze pełnej biografii słynnego syna Ziemi Kwileckiej. Miejmy nadzieję, że w przyszłości taka publikacja powstanie i stanie się podstawą do nakręcenia pełnometrażowego filmu. Życie Łukasza Cieplińskiego jest gotowym scenariuszem dla takiej produkcji. 1 marca 2017 r. program pierwszy Telewizji Polskiej wyemitował widowisko słowno-muzyczne pt. „Moją Ojczyzną jest Polska Podziemna”, osnute na biografii płk. Łukasza Cieplińskiego, a 23 lutego 2021 r., w ramach serii „Biografie elementarne”, IPN opublikował ciekawą wystawę o Cieplińskim.
Wiele interesujących tekstów na temat Łukasza Cieplińskiego ukazało się w Biuletynie Informacyjnym Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Na jego temat pojawiło się również sporo artykułów prasowych, m.in. w takich czasopismach i gazetach jak: „Głos Wielkopolski”, „Gazeta Poznańska”, „Przewodnik Katolicki”, „Niedziela”, „San”, „Rola Katolicka”, „Głos Rzeszowa”, „Nasz Dziennik”, „Zorza”, „Wprost”, „Polityka”, „Rzeczpospolita”, czy „Gazeta Wyborcza”. Pierwszy tekst w lokalnej prasie, zatytułowany „Zapomniany bohater”, autorstwa Jana Kołupajło, opublikował Orędownik Międzychodzki w 1991 r. Następnie dłuższy artykuł w dwóch częściach, przygotowany przez Andrzeja Molewskiego, ukazał się w Pojezierzu w 1996 r. Regularnie o lokalnych obchodach kolejnych rocznic śmierci Cieplińskiego pisał Jakub Melcer w „Informatorze Kwileckim” oraz Jolanta Klawe i Ryszard Paluszak w „Pojezierzu”, a także Krzysztof Girus i Iwona Paroń w „Tygodniu międzychodzko-sierakowskim”. W 2002 r. dr Włodzimierz Łęcki w swojej publikacji pt. „Gmina Kwilcz krótka monografia krajoznawcza”, zwrócił uwagę na postać Łukasza Cieplińskiego. Również prof. Andrzej Kwilecki zasygnalizował kwileckie pochodzenie Łukasza Cieplińskiego w swojej książce pt. „Z Kwilcza rodem. Wspomnienia i szkice”, wydanej w 2012 r. w Poznaniu.
W 2016 r. w 16 numerze Sierakowskich Zeszytów Historycznych, wydawanych pod red. Jarosława T. Łożyńskiego, ukazał się tekst pt. „Krąg rodzinny Łukasza Konrada Cieplińskiego (1913-1951)”, opracowany przez Monikę Pestkę-Lehmann i Marcina Lehmanna na podstawie informacji, dokumentów i zdjęć udostępnionych przez mieszkających w Kwilczu krewnych Łukasza – siostrzenicę Wiesławę Styperek i jej brata Romana Fechnera. Monika i Marcin Lehmann opublikowali również na łamach „Tygodnia międzychodzko-sierakowskiego” dwa artykuły wspomnieniowe o Łukaszu Cieplińskim, jeden w 2011 r. pt. „W 60. rocznicę tragicznej śmierci ppłk Łukasza Cieplińskiego”, a drugi w 2014 r. zatytułowany „Sto lat temu urodził się Łukasz Ciepliński – Żołnierz Wyklęty” (część 1) i „Żołnierz Wyklęty z Kwilcza” (część 2).
Życiorys Cieplińskiego stworzony przez uczniów kwileckiej podstawówki znalazł się w Cyfrowej Dziecięcej Encyklopedii Wielkopolan w ramach projektu eSzkoła Wielkopolska, realizowanego w naszej szkole w latach 2013-2015 przez Hannę Hoffmann i Marcina Lehmanna. Krótki biogram znajduje się również na stronie internetowej gminy Kwilcz w zakładce historia i ludzie. Warto również wspomnieć o niepublikowanej pracy magisterskiej Marii Kołupajło pt. „Rola i miejsce ppłk Łukasza Cieplińskiego w latach 1939-1947 w Armii Krajowej i organizacji „Wolność i Niezawisłość” z 2006 r., czy pracach uczniów przygotowywanych na konkursy historyczne.
